Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia
| Cà pháo | |
|---|---|
 | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| (không phân hạng) | Angiospermae |
| (không phân hạng) | Eudicots |
| (không phân hạng) | Asterids |
| Bộ (ordo) | Solanales |
| Họ (familia) | Solanaceae |
| Chi (genus) | Solanum L., 1771 |
| Loài (species) | S. macrocarpon L. |
| Danh pháp nhị phần | |
| Solanum macrocarpon L. | |
| Danh pháp đồng nghĩa | |
| |
Cà pháo (danh pháp nhị phần: Solanum macrocarpon, những thương hiệu đồng nghĩa: Solanum dasyphyllum, Solanum melongena L. var. depressum Bail., Solanum undatum Jacq. non Lam., Solanum integrifolium Poiret var. macrocarpum) là một trong những loại cây nhiều năm nằm trong bọn họ Cà (Solanaceae), tuy nhiên thường được trồng lấy ngược dùng thực hiện rau củ ăn nhập siêu thị ở nhiều nước bên trên toàn cầu như thể cây 1 năm. Về phân loại thực vật học tập của cây này hiện nay chưa tồn tại sự thống nhất cao trong số tư liệu tuy nhiên đa số đều xếp nó là một trong những trở nên chủng của loại cà tím (danh pháp nhị phần: S. melongena), một số trong những lại xếp nó trở thành một loại riêng rẽ.
Bạn đang xem: caà pháo
Mô tả[sửa | sửa mã nguồn]
Cây thân thuộc thảo nhẵn nhụi, nẩy trực tiếp hoặc leo, cao cho tới 1,5 m với thân thuộc màu sắc tím đen giòn, hóa mộc ở gốc. Các lá hình mác thuôn nhiều năm, độ dài rộng 10-30 x 4–15 cm, hoa kể từ Trắng cho tới tím, ngược hình cầu khá nén xuống, độ dài rộng 5–6 cm x 7–8 cm, màu sắc kể từ Trắng, vàng cam cho tới tím và có khá nhiều phân tử nhỏ. cũng có thể dùng như thể rau củ ăn ngược thích ăn lá. Chu kỳ trừng trị triển: nhiều năm, vụ thu hoạch lá trước tiên rất có thể sau 40-50 ngày còn ngược ăn được rất có thể thu hoạch sau 80-100 ngày.
Phân bố[sửa | sửa mã nguồn]
Cà pháo được trồng khá phổ cập ở những nước Khu vực Đông Nam Á, Đông Á và nhập cuộc sống có khá nhiều tên thường gọi không giống nhau: "garden egg", "aubergine", "Thai brinjal" (tiếng Anh); "melongene", "bringelle" (tiếng Pháp); "Thailändische Aubergine", "Eierfrucht" (tiếng Đức); "berengena", "berenjera" (tiếng Tây Ban Nha); "kayan" (tiếng Myanma); "ai kwa" (tiếng Trung); "abergine", "eierplant" (tiếng Hà Lan); "talong" (tiếng Philippines); "terong" (tiếng Mã Lai); "makeu-a kaou", "makeu-a-keun" (tiếng Thái)... Bên cạnh đó nó còn được trồng ở những vùng nhiệt đới gió mùa và cận nhiệt đới gió mùa của châu Phi tuy nhiên cũng tài năng liệu nhận định rằng này đó là loại cà không giống.
Trồng trọt[sửa | sửa mã nguồn]
Cà pháo rất có thể được trồng ở phỏng cao cho tới 600 m. Tại nước ta, nó rất có thể trồng thực hiện nhị vụ: vụ sớm gieo phân tử nhập mon 7 - mon 8, thu hoạch nhập mon 11 – 12; vụ chủ yếu gieo phân tử nhập mon 11 - mon 12, thu hoạch ngược nhập mon 3 – mon 5. Cách thức gieo trồng như sau:
- Ươm hạt: khu đất tơi xốp, nhiều mùn, nhiều đủ chất, đem kỹ năng lưu giữ độ ẩm và nước thải chất lượng tốt, cày bừa thiệt nhỏ, nhặt sạch sẽ cỏ ngốc, lên luống bằng vận rộng lớn khoảng chừng 1m, cao đôi mươi –25 cm. Dùng phân chuồng hoai mục trộn lẫn đều bên trên mặt mũi luống (3 – 4 kg/m²). Do phân tử cà đem vỏ dày và cứng, nhằm phân tử rất có thể nảy chồi được, trước lúc gieo phân tử cần phải ngâm nội địa (nước rét 54 °C nhập 10 phút hoặc nước thông thường nhập đôi mươi – 30 giờ). Lượng phân tử kiểu như gieo là 2g/m², sau thời điểm gieo phủ một tờ rơm rạ mục hoặc rải một tờ trấu mỏng dính lên trên bề mặt luống. Sau khi cây nẩy được một – 2 lá nếu như vượt lên trước dày, tỉa tách những cây yếu đuối, bị thâm thúy dịch, đáp ứng từng cây cách nhau chừng 4 – 5 cm. Tưới nước phân chuồng mật độ 10%, tiếp sau đó sử dụng nước sạch sẽ tưới cọ lại tách cháy lá cây con cái. Khi cây con cái được 5 – 6 lá (vụ sớm: sau đôi mươi –25 ngày; vụ chính: sau 25 – 30 ngày) thì rước trồng.
- Trồng cây: bên trên khu đất tơi xốp, có tính pH kể từ 6,5 – 7, nhiều mùn, thuận tiện tưới và chi tiêu nước, cày ải, bừa kỹ, nhặt sạch sẽ cỏ ngốc. Trước khi bừa lượt cuối sử dụng vôi bột (khoảng 30 kg/sào) rắc đều bên trên mặt mũi ruộng nhằm xử lý khu đất. Đánh luống rộng lớn 1,2m; cao đôi mươi – 30 cm; rãnh rộng lớn 25 – 30 cm. Mật phỏng trồng khoảng chừng 50 x 60 cm (28.000 – 30.000 cây/ha).
- Phân bón: một sào Bắc Sở bón khoảng chừng 900 kg phân chuồng ủ mục; 1,5 kg đạm urê; 10 kg supe lân; 1 kg kali sunphát. Bón lót 1/2 lượng phân phát biểu bên trên, vấp ngã hốc thâm thúy 15 cm, cho tới phân nhập hốc trộn lẫn đều với khu đất trước lúc trồng; bón thúc giục kể từ sau thời điểm trồng 7 – 10 ngày trở chuồn, sau từng phen thu hoạch ngược lại bón một lượt phân để lưu lại cho tới cây đem hoa liên tiếp.
- Chăm sóc: sau thời điểm trồng cần thiết tưới nước đầy đủ độ ẩm, nhiệt độ khu đất quí thống nhất cho tới cây nhập trong cả thời hạn phát triển là 80%. Nước phân cơ học rất cần được ủ trước lúc rước tưới.
Một số vùng trồng cà pháo ngon phổ biến là thị xã Nghi Lộc (Nghệ An), Láng (Hà Nội), Cái Sắn (huyện Tân Hiệp, Kiên Giang), thị xã Lục Yên (Yên Bái)...
Xem thêm: Cập Nhật Kết Quả Bóng Đá Mới Nhất - Bongdaso
Thành phần dinh cơ dưỡng[sửa | sửa mã nguồn]
| Thành phần | Quả tươi | Cà muối hạt chua |
|---|---|---|
| Nước | 92 g | 77 g |
| Protein | 1 g | 1,2 g |
| Chất béo | 0,2 g | - |
| Chất xơ | 0,8 g | 1,9 g |
| Phosphor | 2 mg | - |
| Calci | 11 mg | - |
| Khoáng chất | 0,5 g | - |
| Acid Lactic | - | 1,8 g |
| Ca-lo | 24 | 13 |
Ngoài rời khỏi cà pháo còn tồn tại lân; magiê; kali; natri, lưu huỳnh; sắt; mangan; kẽm; đồng (kim loại); Iod; caroten (tiền Vi-Ta-Min A); Vi-Ta-Min B1, B2, C, P.. và chất nhớt.
Sử dụng[sửa | sửa mã nguồn]
Quả một vừa hai phải cho tới thông thường được chế trở nên bên dưới dạng nấu nướng, như nhập khoản cà ri. Lá non rất có thể ăn ở dạng tươi tắn, luộc hoặc nấu nướng.
Xem thêm: rau diêp
Ở nước ta, đa số chỉ mất ngược được dùng nhập siêu thị, phổ cập nhất là muối hạt chua (muối nén hoặc muối hạt nước), muối hạt xổi với khoản "cà dìm muối". Tuy nhưng nhiều người tin tưởng rằng cà là đồ ăn rất có thể tác động ko chất lượng tốt cho tới mức độ khoẻ nên thông thường ko ăn cà khi thể trạng yếu đuối hoặc bị dịch. Cách thức muối hạt cà:
- Sơ chế: sau thời điểm thu hoạch, trải cà rời khỏi phơi bầy rời khỏi nắng nóng trong tầm 3 - 4 giờ đồng hồ đồng hồ đeo tay (tùy cường độ nắng) cho tới một vừa hai phải se mặt mũi. Lột vứt cuống bằng phương pháp lấy dao mỏng dính, sắc tách không còn cuống hoặc nhằm lại khoảng chừng 1/2 cm rồi cạo nhẹ nhõm phần vỏ xanh rớt của cuống. Khi tách cuống cần thiết chú ý ko phạm nên ngược nhằm cà không bị thâm nám, lỗi khi muối hạt.
- Muối nén: là cơ hội muối hạt cà truyền thống lịch sử và xưa nhất ở miền Bắc. Dùng vại, lu... mồm rộng lớn nhằm muối hạt, cứ một tờ cà rải một tờ muối hạt. Dùng một tấm say rổ dày hoặc cả một tấm mộc mỏng dính để lên lớp cà bên trên nằm trong rồi cho tới vật nặng trĩu (tảng đá, cối đá nhỏ...) nén chặt cà, đậy nắp nhằm trong tầm 15 - đôi mươi ngày là được. Cà muối hạt Theo phong cách này rất có thể dự trữ được nhập thời hạn nhiều năm.
- Muối nước: hâm nóng nhằm nguội nước muối hạt (nồng phỏng khoảng chừng 30 - 70 g muối hạt trong một lít nước). Dùng hũ, vại...mồm rộng lớn rồi cho tới cà nhập, sử dụng vài ba nan tre mỏng dính hoặc một tấm say rổ hoặc một phiến nặng trĩu một vừa hai phải đầy đủ đè lên trên mặt mũi cà sao cùng nước muối hạt cao hơn nữa mặt mũi cà khoảng chừng 5 cm. Trong quy trình muối hạt, nếu như thấy mực nước muối hạt rút xuống thì bổ sung cập nhật tăng nước muối hạt nhập nhằm lưu giữ mực nước. Nếu cà nổi lên bề ngoài nước muối hạt cà sẽ ảnh hưởng thâm nám lại bởi hóa học tannin nhập ngược cà bị oxy hoá khi xúc tiếp với ko khí[1], thất lạc mỹ quan liêu và dễ dàng lỗi. Muối cà Theo phong cách này rất có thể cho thêm nữa tỏi lột vỏ thái theo từng lát mỏng dính và gừng cạo vỏ tách sợi (khoảng 50 g từng loại cho tới 1ckg cà). Nếu sau 3 - 4 ngày, mặt mũi nước muối hạt nổi lên lớp váng mỏng dính thì nước muối hạt cà ko đầy đủ phỏng đậm quan trọng, xử lý bằng phương pháp thay cho nước muối hạt không giống có tính đậm cao hơn nữa. Cà muối hạt Theo phong cách này trong khoảng 10 ngày (tuỳ phỏng đậm của nước muối) là rất có thể một vừa hai phải chua nhằm ăn. Nếu nước rất nhiều muối hạt, cà tiếp tục lâu chua; vượt lên trước không nhiều muối hạt cà tiếp tục thời gian nhanh chua tuy nhiên dễ dàng hư hỏng lỗi. Trong quy trình bảo vệ cũng cần phải đáp ứng cà ko nổi lên trên bề mặt nước.
- Muối xổi: tương tự động cơ hội muối hạt nước tuy nhiên hỗn hợp nước muối hạt có tính đậm thấp nhằm cà rất có thể chua trong khoảng 2 - 3 ngày.
- Thưởng thức: cà pháo muối hạt hầu hết sử dụng ăn thẳng lộn với nước chấm như nước mắm nam ngư, mắm tôm, tương..., thông thường kết phù hợp với canh rau củ đay, mùng tơi hoặc nước rau củ muống luộc nhập bữa tiệc. Bên cạnh đó còn rất có thể chế trở nên tăng như dầm tương, dìm dấm đàng....
Cà cũng rất có thể muối hạt cùng theo với rau củ cải dưa và ngoài các cơ hội dùng phổ cập nhập siêu thị phát biểu bên trên, cà pháo còn được ăn sinh sống hoặc thực hiện mắm cà.
Y học tập truyền thống cũng dùng cây cà pháo thực hiện dung dịch nhập một số trong những bí thuốc.
Bình luận